Een klok op dubbele zaag

- 2 reacties

De Zaanse zaagklok van Volger loopt op zijn eigen gewicht

Dat er in de Zaanstreek niet alleen zeer traditionele wandklokken werden gemaakt, bewijst de uitzonderlijke klok van Michiel Kornelisz. Volger uit 1678.Deze vroege maker uit Womerveer liet er alles aan gelegen liggen zich met dit werkstuk te onderscheiden. Dit valt al onmiddellijk op bij de aanblik van deze messing wandklok, voorzien van een zogeheten ‘uurklopper’. In tegenstelling tot gangbare Zaanse klokken worden de bellen voor de uur- en halfuurslag geslagen door een mannetje in pofbroek, voorschot en hoge hoed. Aan de toonhoogte van de bel valt te herkennen of het daarbij het uur of halfuur betreft. Voor de aandrijving van het gaande werk en het slagwerk benut de klok geen gewichten aan gevlochten koorden.

Volger heeft hier een wel heel originele oplossing voor ontwikkeld. De klok wordt namelijk opgewonden middels het gewicht van het uurwerk zelf. Dit schuift in twaalf uur tijd via twee zogeheten tandheugels omlaag. De tandheugels zijn staven waarin aan een zijde zaagtandjes zijn uitgezaagd, die de raderen van het inwendige uurwerk in beweging brengen. De beide heugels zijn aan de onderzijde verbonden door een scharnierpunt, dat kantelt als de bel meerdere keren slaat. In de loop van de twaalf-urige gangduur loopt de heugel van het gaande werk weer in, zodat het scharnierpunt aan het eind van de dag weer horizontaal staat. Dan is het weer tijd om het hele uurwerk bovenwaarts te schuiven.

2 responses to “Een klok op dubbele zaag

  1. Ik wist niet dat er in de Zaanstreek zulke mooie klokken werden gemaakt. Zelf ben ik op zoek naar een mooi exemplaar voor mijn woonkamer. Ik vind het belangrijk dat het uurwerk goed onderhouden is. Ik ga binnenkort even langs een klokkenmaker in de buurt voor meer advies.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *